In de maatschappij heerst er een soort analfabetisme op het gebied van trauma. We hebben er nergens iets over geleerd, maar we zijn allemaal door amateur-ouders met de beste intenties opgevoed. Het gevolg hiervan is alleen wel dat een traumavrije opvoeding of een traumavrij leven onmogelijk is. Het resultaat is dat we allemaal trauma’s hebben.
Waar trauma’s te weinig worden gebruikt
We weten ondertussen dat trauma zich uit in het lichaam, maar er is bijna geen enkele dokter die zich verdiept in jouw opgelopen trauma’s wanneer je een arts consulteert. Het is ongelofelijk, maar op de medische opleidingen besteden vrijwel geen aandacht aan de belangrijke impact van ons lichamelijke gesteldheid.
Op school vallen kinderen uit, in de gevangenissen zitten criminelen. Maar waarom wordt er daar niet gekeken naar de onderliggende oorzaak en is het doel ten alle tijden om mensen te laten (re)integreren in een samenleving op een manier die wij passend vinden?
Op scholen zien we kinderen die pesten, agressief zijn of afwijkend gedrag laten zien. Het draait allemaal om de opgelopen trauma’s, maar er is geen opleiding die onderwijzers leert waar het gedrag van een kind vandaan komt of hoe hier mee om te gaan. Niet omdat zij het moeten veranderen, maar wél omdat begrip de alledaagse dingen makkelijker maakt.
Waar trauma verkeerd wordt gebruikt (omdat het ons uitkomt)
Aan de andere kant gebruiken we het woord trauma te pas en te onpas. We denken dat een kind wat in de regen naar school fiets getraumatiseerd raakt, omdat zijn ouders een auto voor de deur hebben staan. Of een puber die die voor het eerst op date gaat, maar het niet uitpakt zoals hij voor ogen had. Teleurstelling is niet hetzelfde als trauma en we zouden dit ook nooit mogen verwarren met elkaar.
Een trauma is geen stress, verdriet, frustratie of boosheid. Een trauma is een (diepe) wond die zich wortelt in ons (onder)bewustzijn en zich kan uitten in diverse lichamelijk klachten of ongemakken. Het Griekse woord voor wond is ook trauma (trauma).
Onopgeloste trauma’s vind je terug in je leven op verschillende manieren en soms hebben we het niet eens door. Een trauma beïnvloedt je manier van denken, handelen en kijken naar situaties. Het verlaagt je algehele draagkracht en legt beslag op het verwerken van emoties.
Trauma’s zijn niet de dingen die je gebeuren, het is de wond die van binnen achterblijft. Het is niet de klap die jij op je hoofd gehad hebt, maar de hersenschudding die je ervan gekregen hebt.
De grootste trauma’s in het leven van een kind
Fysieke, seksuele en emotionele misbruik:
Een ouder die dood gaat, een ouder in de gevangenis, een mentaal zieke ouder, een ouder drugsverslaafde ouder, fysiek geweld, een vechtscheiding
Maatschappelijk geaccepteerde trauma’s
De dingen die niet zijn gebeurd, maar wel hadden moeten gebeuren. Hiermee bedoelen we alle emotionele hoefde van een kind die niet door de ouder zijn beantwoord. Wanner we kinderen onvoldoende aandacht geven, hun emoties bagatelliseren of zelfs negeren. Dit zijn de ‘kleinere’ trauma’s die vaak ongezien en ongehoord blijven, maar wél een rol speciaal in de ontwikkeling van een kind.
Trauma slaat zich op in het lichaam
Algemeen wordt aangenomen dat de ernst van traumatische symptomen gelijkstaat aan de ernst van de gebeurtenis. De omvang van de stressor is een belangrijke factor, echter niet bepalend voor het trauma. De weerbaarheid van het kind is hier de belangrijkste factor. Het trauma huist niet in de gebeurtenis zelf, maar in het effect ervan op het zenuwstelsel. Hierdoor zien we vaak dat kinderen ook last hebben van lichamelijke klachten of terugvallen in gedrag wat past bij de leeftijd van een jonger kind.
Het gaat wat ver om in dit blog helemaal uit te wijden over hoe trauma effect heeft op je lichaam, brein en geest, al heb ik daar heel veel over te vertellen. Het belangrijkste is, wanneer er niets mee gebeurt, het trauma in het lichaam aanwezig zal blijven en we ermee opgroeien.
